Polijsten

(foto's van deze namiddag: https://drive.google.com/folderview?id=0B_DxTXgNP-8wWjktOWpxWkJ6U3M&usp=sharing)
Na het slijpen van onze hoofdspiegel werd het tijd voor stap 2: het polijsten van de spiegel.

Om onze spiegel verder te bewerken, moeten we gebruik maken van nog fijnere korrels. Maar omdat de korrels gevaarlijk zijn om krassen te bekomen, maken we gebruik van ceriumoxide.
Onder de microscoop kan je zien dat de structuur van ceriumoxide bestaat uit bolletjes, zodat er weinig kans is op krassen. (http://staff.aist.go.jp/nomura-k/common/STRUCIMAGES/CeO2.gif)

Op deze webcursus van Philippe Mollet, staat het verschil uitgelegd tussen polijsten en slijpen.
(http://www.mollet-cornelis.be/telescoopbouw/page23.html)

Verschil tussen polijsten en slijpen: SLIJPEN: Bij het slijpen rollen de korreltjes slijppoeder heen en weer tussen de twee schijven, terwijl ze onder redelijke hoge druk staan. Door de scherpe kantjes van de korrels ontstaan minuscule barstjes in het glas, waarna schilfertjes glas loskomen. Hoe fijner het poeder, hoe fijner die schilfers en dus ook hoe fijner de resulterende putjes.POLIJSTEN: Bij het polijsten kunnen de korrels polijstpoeder niet heen en weer rollen: ze blijven immers haperen in de polijstpek. Daarom ontstaan er ook geen barstjes in het glas. De hoge druk die ontstaat door de scherpe puntjes, gekoppeld aan de beweging, zorgt voor een grote warmteontwikkeling. Daardoor gaan de bovenste glasmoleculen licht vloeibaar worden, waardoor de resterende putjes in het glas opgevuld raken.

                       slijpen                                                                   polijsten




Voor het polijsten heb je dus 2 zaken nodig, uiteraard ceriumoxide en een pek.
Een pek is een soort hars dat er uitziet als een wafelijzer:

De pek is even groot als onze spiegel.

Het polijsten is in principe hetzelfde als slijpen, maar correcter. We spreken hier van miljoensten van een mm. Maken we een foutje in het begin is dit niet zo erg, maar maken we bv. een fout in de laatste beweging, dan kunnen we voor een uur ons bezighouden met het corrigeren.

Om even kort te zeggen: polijsten zorgt ervoor dat we door de spiegel kunnen kijken.

En dan begonnen we eraan:

Eerste stap: net zoals bij het slijpen, moeten we eerst het poeder, hier ceriumoxide, op de spiegel smeren. We beginnen met mirror on top, zo polijsten we meer de binnenkant van de spiegel. Mirror on top doen we een uur, en dan schakelen we over aan tool (de pek) on top.

Water moeten we niet toevoegen aan het ceriumoxide. Omdat het polijsten wat meer spierkracht en  wat harder aanvoelde, maakten we gebruik van een soort zuignap om de spiegel vast te houden, en zo meer druk konden geven tijdens de bewegingen. De bewegingen bleven hetzelfde in vergelijking met het slijpen, het enige verschil was dat we trager moesten doen en meer moesten drukken op de spiegel. Na een tijdje kregen we met de bewegingen een piepgeluidje, maar dat was positief.

Onze mentor voor de GP, dhr. Platteeuw, vergezelde ons deze namiddag en wou het polijsten ook eens proberen.Ondertussen zijn we al bezig met de tool on top. Dit moesten we een langere tijd doen omdat dit belangrijk is. Tool on top zorgt ervoor dat de randen meer gepolijst worden, i.v.m. de mirror on top, die de binnenkant van de spiegel bewerkt. Hier moesten we extra voorzichtig zijn en goed teamwork leveren.

Na een tijdje versleet onze pek. Maar door een handig trucje van dhr. Grootaerd konden we dit herstellen. Door middel van muggengaas brachten we weer kleine vierkantjes in de vormen op de pek. Als we dit niet doen, bestaat er een kans dat je spiegel komt vast te zitten met de tool, omdat de ruimte ertussen vacuüm wordt.

Om de muggengaas te drukken in de pek, moest Jonas 5 minuten lang op de pek staan.

Op deze video zie je de methode om te zien hoe goed we aan het polijsten waren. In het begin, als we de laser over onze spiegel schenen, dan zagen we de reflectie van de laser aan de bovenkant van de spiegel, en zagen we 3 reflecties: boven, in het midden en beneden. Naarmate we meer polijstten, gaat de reflectie meer op de tafel gebeuren, en gaan we maar 2 reflecties zien: de reflectie bovenin is verdwenen omdat de spiegel glanst.

Na een namiddag zwoegen zijn we tot dit resultaat gekomen. Onze spiegel is weer glanzend en we kunnen nu beginnen met allerlei tests om de foutjes te corrigeren van onze spiegel. Een van die tests is de Foucault-test. Deze test voeren we uit in Gent, in de herfstvakantie.

(foto's van deze namiddag: https://drive.google.com/folderview?id=0B_DxTXgNP-8wWjktOWpxWkJ6U3M&usp=sharing)

Slijpsessie

(foto's en filmpjes van deze namiddag: https://drive.google.com/folderview?id=0B_DxTXgNP-8wZEtBelpXY2tHNzA&usp=sharing )

Na een leuke en vermoeiende namiddag zit de eerste slijpbeurt van de spiegel er op. Het slijpen was een leuke ervaring. (Ook al kon ik (Michiel) niet volledig meehelpen met het slijpen zelf, reden hiervan is een sleutelbeenbreuk.) Iedereen hielp zijn steentje bij, ook al waren we maar met 3! Jonas kon er niet bij zijn vandaag...
Eigenlijk waren we met 5, zonder de hulp van Dhr. Grootaerd en Dhr. Dubois zou het niet gelukt zijn. Ze hielpen ons waar nodig en leerden ons de beste technieken om te slijpen. Ze vertelden ook wat interessante weetjes over de sterrenkunde en de telescoopbouw.

Er waren 2 namiddagen voorzien voor het slijpen met verschillende poeders, maar wij deden dit in 4 uur. Een record vertelde Dhr. Grootaerd ons! Daar zijn we al fier op, dat nog niemand ons dit voordeed.

Meer nog, het resultaat is zeer mooi! We hebben perfect geslepen. Er blijken weinig krassen op de spiegel te zijn. Maar op het einde is er toch iets misgelopen en hebben we blijkbaar een stukje verloren uit de spiegel, maar zal niet zorgen voor verdere problemen.

Volgende week is er een tweede afspraak in het AstroLAB IRIS, waar we gaan polijsten.

Verschillende taken en stappen tijdens het slijpen:
Het principe van het slijpen is om een parabool te vormen in de spiegel met een bepaalde diepte. Dit doen we met behulp van een tool. De tool is een bolle spiegel die onze spiegel hol gaat maken.
De methode om dit te doen is door met de tool over de spiegel te wrijven, met bepaalde bewegingen, en met poeder tussenin. Na een bepaalde tijd draaien we dit om, en gaan we met de spiegel over de tool wrijven. Dit is om de spiegel op alle plaatsen te kunnen bewerken.

Eerste stap: poeder strooien op de spiegel of op de tool. De verschillende poeders zijn: 180,240,320 en 500. Na een aantal minuten slijpen moeten we weer nieuw poeder op de spiegel strooien, omdat het slijpen wat moeilijker begint te gaan.

Tweede stap: water op het poeder. Bij de fijne poeders is het bijvoegen van water niet nodig, omdat deze al vermengd zitten met water. Bv de poeder 320 en 500 zaten vermengd met glycerine om het langer nat te houden.

We plaatsen de tool, of spiegel, op elkaar en beginnen met de bewegingen. De verschillende bewegingen zijn: de W-vorm, de I-vorm en de 8 vorm. Dit wisselen we constant af om een mooie parabool te creëren.

     Na het slijpen met een bepaald poeder, moeten we de diepte van de spiegel gaan 

     meten. Dit doen me door middel van een sferometer. Dit is een toestel met een 

     metalen schijf die rust op 3 pootjes. In het midden steekt een meetklokje die de diepte 

     meet tot op 1/100 mm. Met die diepte kunnen we de brandpuntsafstand gaan bepalen. 

    Voor deze van ons kwamen we uit op een brandpuntsafstand van ongeveer 1m15.

     (precieze werking sferometer: zie deze afbeelding     http://bhs.broo.k12.wv.us/homepage/alumni/dstevick/stressedglass/toroid_spherometer_math2.jpg ) 

Door altijd maar fijner poeder te gebruiken, de spiegel en tool af te wassen, controleren met de sferometer, kregen we als resultaat: 

Mooie, glanzende spiegel, geen krasje te bespeuren. Als we hem buiten in het licht bekeken, zagen        we mooi de vorm, en konden we zelfs de bomen zien reflecteren in de spiegel. Dit is het resultaat van een         namiddag hard werken en vooral voorzichtig werken! Op naar de volgende namiddag!

Het interview hebben we nog niet kunnen afwerken, maar dat zal zeker nog gebeuren!

Hier nog eens de link naar de foto's en filmpjes: https://drive.google.com/folderview?id=0B_DxTXgNP-8wZEtBelpXY2tHNzA&usp=sharing 

Up to the next!!

Morgen eerste sessie slijpen

Eerste sessie
Morgen staat de zo goed als eerste stap in onze GP op het programma.
We weten reeds de soort telescoop dat we zullen construeren, een kofferdobson:

We veronderstellen dat deze telescoop er zo uit ziet.

Wij zullen een 25 cm spiegel maken, en daar beginnen we morgen aan!

De sessie duurt van 13u30 - 18u. De bedoeling is om poeders 180, 240, 320 en 500 af te werken.

We verfijnen telkens het poeder, zodat we steeds streven naar de perfecte spiegel.

Geschiedenis

Morgen zal er ook naar antwoorden worden gezocht die we voor het vak geschiedenis in onze GP moeten beschrijven. In het AstroLAB IRIS is er een grote collectie boeken over de sterren en telescopen, daar kunnen we eens onze neus insteken en zoeken naar nodig informatie. Ook zal er een interview moeten worden afgelegd van een van de medewerkes van de sterrenwacht! Deze persoon zal ons wat antwoorden moeten geven die we dan in een verslag zullen uittypen. 

We go for it!!